آیین نوروز در کشورهای مختلف
تاریخ انتشار: ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۸۰۳۸۱
سازمان ملل ۲۱ مارس را به عنوان روز جهانی نوروز، جشن بهار و پیوند بین انسان و طبیعت نام‌گذاری کرده است و کشورهای بسیاری در سراسر جهان با آداب و رسوم خاص خود این روز را که پیشینه آن به دوران ایران باستان برمی‌گردد، جشن می‌گیرند.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، هر ساله بیش از ۳۰۰ میلیون نفر از سراسر جهان در ماه مارس، برای گرامیداشت نوروز در جشن‌هایی شرکت می‌کنند که شامل پریدن از روی آتش، اجرای موسیقی محلی و خواندن اشعار، تمیز کردن خانه‌های خود و خوردن غذای خانگی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نوروز به معنای «روز نو»، اولین روز از تقویم ایرانی است که همزمان با اعتدال بهاری (معمولاً در بیستم یا بیست و یکم مارس) رخ می‌دهد. اعتقاد بر این است که این جشن ریشه در دین زرتشتی دارد و تاکنون به قوت خود باقی مانده است. در سال ۲۰۱۶، یونسکو این جشن را به فهرست میراث فرهنگی ناملموس بشریت اضافه کرد و این جشن را به رسمیت شناخت. اگرچه اصول نوروز یکسان است، اما هر کشوری سنت‌های منحصربه‌فرد خود را دارد و به شیوه‌ای کمی متفاوت از کشورهای دیگر آن را برگزار می‌کند که در ادامه به آنها پرداخته می‌شود.
در ایران، نوروز اساس سنت و فرهنگ استنوروز بزرگترین تعطیلات ایران است و معمولاً با رسم پاک کردن بهاری به نام خانه‌تکانی آغاز می‌شود که به معنای تمیز کردن تمام قسمت‌های خانه است. پس از آن، در آخرین چهارشنبه قبل از نوروز، ایرانیان خیابان‌ها را برای چهارشنبه‌سوری یا «جشن سرخ» با نمایش‌های آتش‌بازی روشن می‌کنند و به عنوان نمادی از تجدید زندگی از روی آتش می‌پرند و فانوس‌های موسوم به امید و رؤیا را برای سال پیش رو در آسمان رها می‌کنند. فرا رسیدن سال جدید را معمولاً حاجی فیروز، شخصیتی خیالی آوازه‌خوان اعلام می‌کند.
از غذاهای سنتی نوروزی می‌توان به کوکو سبزی و سبزی‌پلو با ماهی اشاره کرد. در شهرهایی مانند یزد و اصفهان، ۵۰ شبانه‌روز قبل از نوروز جشنی به نام سده برگزار می‌شود. اما شاید نمادین‌ترین مراسم، هفت‌سین باشد، رسم چیدن سفره‌ای با هفت عنصر که با حرف س شروع می‌شود چرا که باور دارند هفت عدد خوش شانسی است. این سفره شامل سبزه نماد تولد دوباره، سیر برای سلامتی، سرکه برای صبر، سیب برای زیبایی و سمنو، سنجد، سیب و سماق است. این سفره همچنین به طور سنتی دارای ماهی قرمز (نماد زندگی)، آینه، شمع و کتاب مقدس قرآن است.
برای آذربایجانی‌ها، نوروز نشانه‌ای از دین زرتشت آنهاستیادگاریهای گذشته زرتشتی آذربایجان در همه جای این کشور، چه در آتشکده‌های آن، چه در دامنه تپه‌های سوزان یانار داغ و چه در آسمان‌خراش‌های به شکل شعله دیده می‌شود. اگرچه نوروز در این کشور توسط رژیم شوروی ممنوع شد، اما خانواده‌ها به صورت مخفیانه به برگزاری جشن ادامه دادند و امروز، شادترین تاریخ در تقویم آذری به نوروز تعلق دارد. مراسم نوروز در این کشور زود شروع می‌شود و آنها چهار سه‌شنبه قبل از نوروز، چهار عنصر آب، آتش، خاک و هوا را جشن می‌گیرند.
در طول این دوره از جشن‌ها، خانواده‌ها برای تهیه شیرینی‌های سنتی مانند باقلوا، شکربورا و گوقال که به ترتیب نمادی از ستاره‌ها، ماه و خورشید هستند، گرد هم می‌آیند. همچنین غذاهای اصلی آنها برای این ایام شامل پلو (گوشت و برنج دم‌کرده با زعفران)، دلمه (برگ تاک پر شده با گوشت بره، برنج و سبزی) و کبابی خوش عطر است. در آذربایجان نیز مانند ایران، لیستی از هفت عنصر وجود دارد که همگی در اطراف سمنی (شاخه‌های گندم سبز شده که با روبان قرمز به هم گره خورده‌اند) چیده می‌شوند.
این تعطیلات بسیار مورد علاقه کودکان است که در چهارشنبه آخر سال در مراسم کلاه‌گردانی شرکت می‌کنند و کلاه خود را پشت در همسایه‌ها پرت می‌کنند با این امید که کلاهشان پر از شیرینی و شکلات برگردد. فستیوال‌های خیابانی شامل آواز و رقص سنتی، طناب‌زنی و نمایش شخصیت‌های طنز کچل و کوزه می‌شود که مبارزات بین زمستان و بهار را نشان می‌دهد. بزرگترین جشن‌های خیابانی در باکو، پایتخت این کشور برگزار می‌شود. از دیگر سنت‌های آذری می‌توان به رنگ‌آمیزی تخم‌مرغ، پریدن از روی آتش، فال‌گوش ایستادن برای پیش‌بینی اینکه آیا و چه زمانی دختران ازدواج خواهند کرد و زیارت قبور خویشاوندان اشاره کرد.
افغانستان سال جدید را به شیوه مشابه همسایگان خود با شروع بهار اعلام می‌کند و باور عمومی بر این است که شهر بلخ، وطن معنوی نوروز است. اگرچه جای بحث وجود دارد، اما گفته می‌شود که زرتشت، پیامبر ایران باستان که دین زرتشت را پایه‌گذاری کرد، ابتدا در بلخ، یکی از قدیمی‌ترین شهرهای جهان، زندگی و موعظه می‌کرد. برگزاری جشن نوروز در دوران حکمرانی طالبان در دهه ۱۹۹۰ ممنوع بود، زیرا آنها آن را یک جشن بت‌پرستی می‌دانستند.
در گذشته، افغان‌ها برای شرکت در جشنواره گل سرخ به شهر مزارشریف در استان بلخ سفر می‌کردند که رویداد اصلی نوروز بود و یادآور ۴۰ روز اول سال بود، زمانی که دشت‌های سبز مملو از لاله‌های قرمز است. بزکشی، ورزش ملی افغانستان، یک رسم رایج در نوروز است که تا حدودی شبیه چوگان است، اما به جای توپ، اسب‌سواران روی بدن شکافته شده و بدون سر بز مانور می‌دهند. در ضیافت نوروزی افغانی، کلوچه نوروزی (بیسکویت‌های تهیه شده با آرد برنج)، چلو سبزی (بشقاب اسفناج و بره با برنج) و هفت‌میوه (سالاد میوه‌ای شامل هفت میوه خشک و آجیل خیس‌شده در شربت مانند کشمش، توت، پسته، فندق، آلو، گردو و بادام) برای پذیرایی از مهمانان وجود دارد.
نوروز در هر پنج منطقه آسیای مرکزی شامل قزاقستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قرقیزستان و ازبکستان جشن گرفته می‌شود. مانند آذربایجان، در این منطقه نیز برگزاری جشن در زمان شوروی سرکوب شد و بعد از دهه ۱۹۹۰ نوروز دوباره به صورت عمومی جشن گرفته شد. سنت‌های نوروزی در سراسر منطقه ویژگی‌های مشابهی از جمله غذای فراوان، مهمانی‌های خانوادگی، جشنواره‌های خیابانی رنگارنگ و ورزش‌های عشایری دارند، هرچند ممکن است از کشوری به کشور دیگر و گاهی حتی از شهری به شهر دیگر کمی متفاوت باشند.
در قزاقستان، نوروز با ساختن چادرهای نمدی (خانه‌های عشایری سنتی) مشخص می‌شود که در آن دستارخان (سفره غذا) چیده شده است. نوروز کوژه، یک سوپ مقوی که با هفت ماده درست می‌شود، تقریباً همیشه روی میز است زیرا نمادی از ثروت در سال آینده است.
در قرقیزستان، در آستانه نوروز ظروف بزرگ آب را به خانه می‌آورند تا نماد سلامتی باشد. ورزش‌های سنتی مانند کشتی، اسب‌سواری و بازی‌های تخته‌ای همگی برای برگزاری جشن‌ها در این منطقه مرسوم هستند.
نوروز برای مردم کرد نماد هویت و آزادی استجشن نوروز در میان ۳۰ میلیون جمعیت کرد در سراسر عراق، ترکیه و سوریه و همچنین قوم کرد ایران برگزار می‌شود که علاوه بر جشن عمومی، جشن یک اسطوره کردی نیز هست؛ آهنگری به نام کاوه که در آستانه عید نوروز بر ضحاک شیطان‌صفت پیروز شد و قوم او را آزاد کرد.
بیشتر زرتشتیان ایرانی در قرن هفتم به هند رفتند و امروز، نوادگان آنها، پارسی‌ها، هنوز آئین زرتشتی را انجام می‌دهند و نوروز را جشن می‌گیرند. سایر اقلیت‌ها از جمله قوم اویغور ترک چین و لزگی‌ها و تاتارها در جنوب روسیه و همچنین اقلیت‌هایی در بخش‌هایی از بالکان، مغولستان، پاکستان و بنگلادش نیز این مناسبت را جشن می‌گیرند. کشورهای دیاسپورا (جوامع دور از وطن) در سرتاسر جهان نیز میزبان جشن‌های مفصلی از جمله آب‌پاشی هستند. ایرانی‌های مقیم ارمنستان نیز در نوروز جشن برپا می‌دارند و مانند ایران، مراسم پریدن از روی آتش دارند. در بنگلادش، مردم هنگام نوروز برای محافظت از خود در برابر بیماری، آب را در اطراف خانه خود می‌پاشند و آن را می‌نوشند. در سرتاسر کردستان عراق خانواده‌ها با برپایی دورهمی این روز نو را جشن می‌گیرند.
کد خبر 737466منبع: ایمنا
کلیدواژه: نوروز عید نوروز برنامه های نوروزی اغاز بهار مراسم های سال نو استقبال از بهار سفره هفت سین هفت سین نوروز نوروز در افغانستان مزار شریف جمهوری آذربایجان کردستان نوروز در سراسر جهان تعطیلات نوروزی تاریخ ایران باستان ایران باستان سنت های نوروز شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق جشن می گیرند برگزاری جشن روی آتش جشن ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۸۰۳۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از «گشت ارشاد» تا «طرح نور» فقط دو نوروز فاصله افتاد/ برای زنان پرونده قضایی تشکیل می‌شود؟
به گزارش خبرآنلاین، طرح «نور» توسط نیروی انتظامی در خیابان‌های شهر اجرا می‌شود، شاید بعد از ماجراهای شهریور ۱۴۰۱ خیلی‌ها گمان می‌کردند حضور گشت ارشاد در خیابان‌ها منتفی شده است، اما فقط باید دو نوروز می‌گذشت تا یک بار دیگر طرحی برای حجاب پا به خیابان‌ها بگذارد و در میادین اصلی مستقر شود.
هنوز تعطیلات نوروز سال ۱۴۰۳ تمام نشده بود که پلیس اعلام کرد از شنبه ۲۵ فروردین طرحی به‌نام «نور» برای مقابله با بدحجابی اجرا می‌کند. فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا) در اولین اطلاعیه از سلسله اطلاعیه‌های چهارگانه خود نوشت: «فرماندهی انتظامی ضمنِ دعوتِ همگان به رعایت هنجارهای دینی و اخلاقی با هرگونه اَعمالِ ناهنجار و ضدِ ارزش‌هایِ جامعه که توسطِ افرادی معدود و هنجارگریز صورت می‌گیرد برابر قانون با جدیت برخورد خواهد کرد. از این افراد انتظار می‌رود ضمن رعایت هنجارهای ایرانی- اسلامی از جمله عفاف و حجاب از هر نوع رفتاری که مطلوب جامعه نیست بپرهیزند.»
اطلاعیه‌ای که در میان تنش‌های منطقه‌ای خیلی‌ها را متعجب کرد، با این وجود قرار همان شنبه ۲۵ فروردین شد. یک روز بعد از روز موعود فراجا اطلاعیه دوم خود را درباره طرح «نور» منتشر کرد: «با اجرای طرح نور از روز شنبه ۲۵ فروردین ۱۴۰۳، خوشبختانه شاهد همکاری وصف ناپذیر مردم عزیز به ویژه بانوان فهیم و قانون‌مدار کشورمان با پلیس هستیم...فرماندهی انتظامی کشور به تمام مادران، خواهران و دختران سرزمین ایران اسلامی که با برادران خود در فراجا همگام و همسو بوده و با روشنفکری آگاهانه نسبت به قوانین جامعه ایران اسلامی تمکین دارند، تقدیر و تشکر خالصانه خود را ابراز می‌کند.»
پلیس عاری از خطا و اشتباه نبوده
چند روز بعد از اجرای طرح «نور» آهسته آهسته فیلم‌هایی از مواجهه پلیس با برخی زنان در فضای مجازی منتشر شد، تصاویری که نشان از تنش داشت، اما اطلاعیه سوم پلیس نشان داد که او از عملکرد خودش رضایت دارد، آنها در بخشی از متن این اطلاعیه نوشتند: «گزارش‌های میدانی و بررسی‌های دقیق با ابزار هوشمند نشان‌داده است که وضعیت عفاف و حجاب در سطح کشور نسبت به قبل از اجرای طرح مطلوب‌تر بوده و این شرایط در روزها و هفته‌هایِ آینده روندِ بهتر و مناسب‌تری خواهد یافت.»
همچنین در بخشی دیگری از اطلاعیه سوم به اشتباهات احتمالی پلیس اشاره شد: «ناگفته پیداست که پلیس عاری از خطا و اشتباه نبوده و با هرگونه رفتار و کُنش اشتباه احتمالی ماموران نیز برخورد خواهد شد.»
توئیت متفاوت بعد از اعلام رضایت پلیس؛ برخی مسئولان تذکر گرفتند
بعد از آنکه فراجا در اطلاعیه سوم خود نوشت: «پلیس عاری از خطا و اشتباه نیست.» عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب خبر داد: «برخی مسئولان به‌دلیل کارهای بی‌قاعده در حوزهٔ حجاب تذکر دریافت کرده‌اند.»
سیدمهدی فضائلی، در شبکه اجتماعی ایکس ضمن بازنشر بخشی از بیانات رهبری درباره حجاب نوشت: «رهبر انقلاب: کشف حجاب، هم حرام شرعی است هم حرام سیاسی است...منتها...دشمن با نقشه و برنامه وارداین کار شده، ما هم باید با برنامه و نقشه وارد بشویم. کارهای بی قاعده و بدون برنامه نباید انجام بگیرد/ پی نوشت: به تازگی برخی مسئولان به‌دلیل کارهای بی‌قاعده در حوزهٔ حجاب تذکر دریافت کرده‌اند.»
توئیت فضائلی که خبر از تذکر به مسئولان درباره نحوه برخورد با حجاب می‌داد با واکنش‌هایی از سوی موافقان و مخالفان گشت ارشاد همراه شد. در همین راستا یک توئیت قدیمی از او در فضای رسانه‌ای بازنشر شد که در آن نوشته بود: «ممکن است من و شما درباره برخی عملکردهای گشت امنیتی اجتماعی یا اثرگذاری آن حرف داشته باشیم اما این ربطی به اصل حجاب، ضروری بودن رعایت آن به عنوان یکی از احکام الله و لزوم برخورد متقضی با افراد هنجارشکن با فساد سازمان یافته ندارد؛ همینطور لزون رعایت حرمت پلیس.»
اما ساعتی پس از انتشار این توئیت قدیمی، مهدی فضائلی، در شبکه اجتماعی ایکس به آن واکنش نشان داد و نوشت: «ساعاتی است توئیت زیر به عنوان توئیت جدید بنده و به عنوان عقب نشینی از توئیت قبل در حال بازنشر است؛ ضمن تأیید محتوای این توئیت که مربوط به حدود ۱.۵ سال پیش است تأکید می کنم توئیت دیروز به قوت خود باقی است.»
حمله شریعتمداری به فضائلی
با این وجود برخی انتقادها به‌سمت عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب سرازیر شد، حسین شریعتمداری در یادداشتی در روزنامه کیهان نوشت: «این پرسش از برادر عزیزمان آقای فضائلی در میان است که جناب ایشان از کدام جایگاه می‌فرمایند: «بتازگی برخی مسئولان به‌دلیل کارهای بی‌قاعده تذکر دریافت کرده‌اند»؟! چرا که با توجه به عضویت ایشان در دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، این تذکر به حضرت آقا نسبت داده می‌شود و شده است؟!
برادر فضائلی عزیز! بیت رهبر معظم انقلاب «سخنگو» ندارد و چنانچه تذکری ضرورت داشته باشد، مستقیماً و با ذکر مأخذ از سوی دفتر معظم‌له (آقایان گلپایگانی و حجازی) به اطلاع مخاطبان آن، اعم از مسئولان و یا مردم می‌رسد. توضیح آن که بیت معظم‌له حتی از به کارگیری واژه «یک مقام آگاه» نیز به شدت پرهیز می‌کند! از این روی، نظری که جنابعالی به حضرت آقا نسبت داده‌اید، خارج از روال یاد شده و از جانب شما، دور از انتظار بوده است.»
اما سردار جعفری، مسئول قرارگاه فرهنگی و اجتماعی بقیه الله سپاه تذکر رهبری را تایید کرد و گفت؛«یک اشتباهی از جانب عوامل اجرایی طرح نور صورت گرفته و از جانب آقای فضائلی گفته می‌شود که حضرت آقا تذکری داده‌اند و این امر طبیعی است زیرا یا گزارشات به محضر رهبر انقلاب می‌رسد و یا ایشان در فضای مجازی رؤیت می‌کنند.»
برای زنان پرونده قضائی درست نمی‌کنیم
با همه این مسائل طرح «نور» همچنان ادامه دارد و برخی زنان توسط پلیس بازداشت می‌شوند، اما مقام قضائی اعلام کرد برای این گروه از زنان پرونده‌ای تشکیل نمی‌شود. حجت‌الاسلام محمدکاظم موحدی‌آزاد، دادستان کل کشور با بیان اینکه ما بنا نداریم برای نوامیس این مملکت پرونده قضائی درست کنیم و بعد از تذکر و تعهد و اصلاح پوشش فرد به منزل برمی‌گردد گفت: اکثر بانوان بعد از تذکر نسبت به اصلاح وضعیت پوشش خود اقدام می‌کنند.
همچنین پلیس در بخشی از اطلاعیه چهارم خود در این‌باره نوشت: «پلیس در هیچ حالتی به دنبال پرونده سازی برای موضوعات هنجاری و ارزشی نیست و به شهروندانِ عزیز این نوید را می‌دهیم که در نهایت طرح نور به سمت هوشمندسازی پیش خواهد رفت.»
در این میان برخی پیامک‌ها طی روزهای گذشته دست به دست شد که خبر از ثبت نام برای طرح تذکر لسانی به زنان با پوشش متفاوت می‌داد، اما پلیس بلافاصله درباره آن اطلاعیه صادر کرد، مرکز اطلاع رسانی فراجا، طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «لینک‌های منتشره جهت ثبت نام و نقش آفرینی در طرح تذکر لسانی و مقابله با کشف حجاب و برهنگی و موارد مشابه، از جانب پلیس نیست.»
همچنین سردار احمدرضا رادان، فرمانده فراجا اعلام کرد: «با حمایت های مجلس، دولت و قوه قضائیه و همراهی مردم اجرای طرح نور را با قوت، دقت و هوشمندی ادامه خواهیم داد.»
در واکنشی دیگر حجت الاسلام والمسلمین محمدجعفر منتظری رئیس دیوان عالی کشور گفت: «مساله حجاب در نظام جمهوری اسلامی ایران، تنها یک امر عقیدتی و دینی نیست و یک امر قانونی است، تمام شهروندان چه معتقد به مبانی دینی باشند و چه نباشند باید به قانون عمل کنند.»
منتقدها چه می‌گویند؟
مسعود پزشکیان، منتخب تبریز در مجلس دوازدهم در خصوص اجرای طرح عفاف و حجاب گفت: «اگر ما اطلاع رسانی، هدایت و توجیه کنیم، فرد می‌پذیرد راهی که می‌رود اشتباه است، اما زمانی که به زور می‌گوییم باید این کار را انجام دهی، این غیر از عناد و ایجاد عقده در دل فرد کار دیگری نمی کند. من به آقایان پیشنهاد می‌کنم بررسی کنند و قبل و بعد مداخله را ببیند؛ اگر وضع حجاب بهتر شده است ادامه دهند، اما اگر بدتر شد، این یعنی مردم را بدبین کرده‌اند و باید راه خود را تغییر دهند.»
عباس عبدی، فعال سیاسی اصلاح طلب با اشاره به هزینه‌های مادی، روانی، اجتماعی و سیاسی بالای، مواجهه با مساله پوشش زنان گفت: «تا حالا چند بار دست در این حفره کرده و گزیده شده‌اند و همچنان هم در حال تکرار آن هستند. توجه ندارند که نتایج منفی این سیاست‌ها بسیار زیان‌بار است.»
۲۳۳۲۳۳
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899582
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»